Dobra relacja ze sobą to tak naprawdę najważniejsza relacja w naszym życiu. Od jej jakości zależy to, jak ułożą się relacje z innymi ważnymi osobami, partnerami, przyjaciółmi, rodziną, współpracownikami. Warto więc o nią zadbać. Dobra relacja ze sobą to oprócz samoakceptacji i  zdrowej samooceny, także  znajomość siebie, swoich potrzeb, wartości, jakie są dla nas ważne, ale i wzorców, schematów, którymi się kierujemy w życiu. Jest to świadomość swojego potencjału oraz słabszych stron. Składa się na nią wiedza o tym, jakie posiadamy cechy osobowości.

Czym jest typ osobowości? 

 Twój psychologiczny autoportret

TYP ODDANY (WIERNA ŻONA)

Siedem cech charakterystycznych Typu Oddanego:

1. Zaangażowanie. Ludzie oddani bardzo silnie angażują się w związki. Ich trwałość jest dla nich najwyższą wartością. Szanują instytucję małżeństwa, ale także związki nieoficjalne i nie szczędzą wysiłku, by je utrzymać.
2. Towarzyskość. Wolą towarzystwo jednej lub większej liczby osób od samotności.
3. Zamiłowanie do pracy zespołowej. Częściej podążają za kimś, niż sami przewodzą. Lubią współpracę, szanują autorytety i instytucje. Bez oporów zdają się na innych i przyjmują polecenia.
4. Pokora. Podejmując decyzje, wolą odwołać się do opinii innych i skorzystać z ich rad.
5. Dążenie do harmonii. Troszczą się, by między sobą a bliskimi budować dobre uczucia. Są uprzejmi, zgodni i pełni taktu.
6. Spolegliwość Liczą się z innymi ludźmi i lubią sprawiać im przyjemność. W interesie ważnych dla siebie osób są gotowi znosić niewygody.
7. Potrzeba przywiązania. Związki to dla nich sens życia. Jeżeli stracą najbliższą osobę, wokół której koncentrowały się ich myśli i czyny, potrafią zawrzeć nowe, równie silne więzy z kimś innym.

TYP CZUJNY (TROPICIEL)

Oto 6 cech kluczowych do rozpoznania typu CZUJNEGO:

1. Autonomia. Ludzie czujni są wybitnie niezależni. Liczą się tylko z własną opinią, nie oczekują od nikogo wsparcia ani rady. Łatwo podejmują decyzje i potrafią się o siebie zatroszczyć.
2. Ostrożność. W stosunkach z ludźmi zachowują się ostrożnie. Dobrze prześwietlą kandydata na partnera przed zawarciem związku.
3. Spostrzegawczość. Są dobrymi słuchaczami, z uchem wyczulonym na subtelność tonu i różne poziomy komunikatów.
4. Samoobrona. Potrafią bronić siebie i swojego zdania. Chronią swoje granice.
5. Wrażliwość na krytykę. Przyjmują krytykę bardzo serio, nie doznając przy tym uczucia zagrożenia.
6. Wierność. Bardzo wysoko cenią sobie wierność i lojalność. Nigdy nie uważają, by im się po prostu należały, i wiele uczynią, by na nie zasłużyć.

  TYP WŁADCZY (PRZYWÓDCA STADA)

6 cech kluczowych do rozpoznania typu Władczego:

1. Przywództwo. Ludzie Władczy biorą władzę w swoje ręce. Dobrze czują się w roli przywódcy obdarzonego autorytetem i odpowiedzialnością.
2. Szacunek dla hierarchii. Najlepiej funkcjonują w ramach tradycyjnych struktur, gdzie każdy zna swoje miejsce, a zasady podporządkowania są jasno wyznaczone.
3. Żelazna dyscyplina. Są niezwykle zdyscyplinowani i wszystkim, którzy im podlegają również narzucają wyraźne reguły.
4. Celowość w działaniu. Konsekwentnie dążą do swoich celów. Żeby je osiągnąć, przybierają postawę praktyczną i pragmatyczną. Zrobią wszystko, co niezbędne.
5. Odwaga. Nie sposób ich oskarżyć o tchórzliwość. Śmiało i skutecznie działają w trudnych i niebezpiecznych sytuacjach, strach nie jest dla nich hamulcem.
6. Twardziele. Lubią akcję i przygodę. Są odporni fizycznie, często zajmują się sportem wyczynowym, zwłaszcza walkami sportowymi. 

TYP WRAŻLIWY (DOMATOR)
 
Oto 6 cech charakterystycznych dla typu WRAŻLIWEGO:

1. Zamiłowanie do swojskości. Jednostki wrażliwe wolą to, co znane, od tego, co nieznane. Dobrze się czują ze swymi nawykami i rutynowymi czynnościami, a nawet potrafią czerpać z nich natchnienie.
2. Wrażliwość na opinię. Bardzo troszczą się o to, co myślą o nich inni ludzie.
3. Rozwaga. W kontaktach z ludźmi zachowują się rozważnie i dyskretnie. Nie wydają pochopnych sądów i nie angażują się, dopóki się nie upewnią, co jest słuszne.
4. Uprzejma rezerwa. W towarzystwie starają się zachowywać grzecznie, ale powściągliwie.
5. ️Potrzeba wyraźnych ram. Zarówno w pracy zawodowej, jak i w kontaktach towarzyskich funkcjonują najlepiej, występując w dobrze określonej roli: gdy dokładnie wiedzą, czego się od nich oczekuje, jak powinni się zachować i co mówić.
6. Zamknięcie w sobie. Ludzie wrażliwi nie są skorzy do dzielenia się swymi najgłębszymi myślami i uczuciami, nawet z osobami najbliższymi. 

 TYP DRAMATYCZNY (PRIMADONNA)

 7 cech charakterystycznych:

1. Emocjonalność. Ludzie dramatyczni żyją w świecie emocji. Przede wszystkim odczuwają. Łatwo uzewnętrzniają emocje. Na wydarzenia życiowe reagują bardzo uczuciowo i potrafią szybko zmieniać nastroje.
2. Barwność. Są witalni i głodni życia. Mają bogatą wyobraźnię, opowiadają zajmujące historie, pociągają ich romanse i melodramaty.
3. Potrzeba przyciągania uwagi. Osoby dramatyczne lubią być dostrzegane. Często bywają ośrodkiem zainteresowania i rozkwitają w sytuacji, gdy wszystkie oczy są na nie skierowane.
4. Dbałość o wygląd. Wiele uwagi poświęcają swojemu wyglądowi, interesują się strojami, stylami i modą.
5. Urok seksualny. Z ich wyglądu i zachowania widać, że cieszą się swoją seksualnością. Są czarującymi uwodzicielami.
6. Łatwość zaangażowania. Ufają innym, potrafią więc bardzo szybko zaangażować się w nowy związek.
7. Entuzjazm. Ludzie o Dramatycznym typie osobowości ochoczo podchwytują nowe idee i są podatni na sugestie.

  TYP WYGODNY (KALIFORNIJCZYK)

7 cech charakteryzujących KALIFORNIJCZYKA:

1. Niezbywalne prawo. Ludzie o osobowości WYGODNEJ wierzą w swoje prawo do spędzania własnego czasu na własny sposób. Cenią wygodę, czas wolny i własną drogę do szczęścia.
2. Co za dużo, to niezdrowo. Gotowi są podporządkować się regułom gry. Robią dokładnie tyle, ile się od nich wymaga, i nic ponadto. Oczekują od innych poszanowania tej zasady.
3. Prawo do oporu. Nie pozwalają się wykorzystywać. Bez skrępowania przeciwstawiają się żądaniom idącym ich zdaniem za daleko lub przekraczającym ich zakres obowiązków.
4. Może jutro... Mają swobodny stosunek do czasu. Nie dają się opętać pilnym sprawom i wskazówkom zegara. Dla nich pośpiech to kłopot i zbędne zamieszanie. Pogodnie i optymistycznie zakładają, że to, co trzeba zrobić, jakoś w końcu się zrobi.
5. Jestem w porządku. Nie są zapatrzeni w autorytety. Akceptują siebie i swój sposób życia.
6. Wiara w koło fortuny. Uważają, że nie są gorsi od innych i zasługują na wszystkie dobre rzeczy, które niesie życie. Utrzymują, że to ślepy los często decyduje o tym, komu się powiedzie, a komu nie.
7. Mieszane uczucia. Temperament popycha ich do robienia wszystkiego po swojemu, ale jeśli mogliby przez to popaść w konflikt z ważnymi dla siebie osobami, przeżywają rozterkę. Choć pragną wolności, nie lubią narażać na ryzyko swych związków.

 TYP NIE-ZWYCZAJNY (ORYGINAŁ)
 
6 cech charakterystycznych:

1. Życie wewnętrzne. Ludzie NIE-ZWYCZAJNI trzymają się własnych odczuć i przekonań, bez względu na to, czy inni rozumieją i akceptują ich specyficzny światopogląd i podejście do życia.
2. Własny świat. Są niezależni i zamknięci w sobie, nie odczuwają silnej potrzeby bliskich związków.
3. Wszystko po swojemu. Są niewrażliwi na konwenanse, sami stwarzają sobie oryginalny, niezwykły, często ekscentryczny styl życia.
4. Wyższa rzeczywistość. Są otwarci na wszystko, interesują się okultyzmem i zjawiskami paranormalnymi.
5. Skłonności metafizyczne. Pociąga ich myśl abstrakcyjna i spekulatywna.
6. Oczy zawsze otwarte. Choć są skupieni na sobie i podążają za głosem swego serca i rozumu, potrafią obserwować innych ludzi i są szczególnie wrażliwi na to, jak inni na nich reagują.

   
 TYP PEWNY SIEBIE (GWIAZDA)

Gwiazdą możesz być jeśli charakteryzują Cię te postawy:

1. Wysokie mniemanie o sobie. Ludzie pewni siebie wierzą w siebie i swoje zdolności. Ani przez chwilę nie wątpią, że są jedyni w swoim rodzaju i że nie znaleźli się na tej planecie przez przypadek.
2. Poczucie ważności. Spodziewaj się, że w każdej sytuacji będą traktowani w sposób szczególny.
3. Ambicja. Nie ukrywają swych ambicji ani możliwości.
4. Talenty polityczne. Dla osiągnięcia swoich celów sprawnie wykorzystują siły i zdolności innych ludzi, dobrze sobie z nimi radzą.
5. Potrzeba współzawodnictwa. Dobrze czują się w atmosferze konkurencji. Uwielbiają wspinać się na sam szczyt hierarchii i tam pozostawać.
6. Pozycja społeczna. Identyfikują się z ludźmi na wysokich stanowiskach i dużym prestiżu.
7. Fantazje o wielkości. Wyobrażają sobie siebie jako bohaterów, gwiazdy, czołowe postacie w swojej dziedzinie.
8. Samoświadomość. Posiadają wnikliwą świadomość własnych myśli, doznań i stanu ducha.
9. Poczucie godności. Z naturalną gracją przyjmują komplementy, pochwały oraz wyrazy podziwu. Mają poczucie, że się im to należy.

 TYP ZMIENNY EMOCJONALNIE (OGIEŃ I LÓD)
 
7 cech charakterystycznych.

1. Romantyczne przywiązanie. Ludzie zmienni muszą zawsze być głęboko zaangażowani w romantyczny związek.
2. Intensywność. W każdym związku są namiętni i skoncentrowani. Między nimi a innymi ludźmi nie ma spraw błahych, niczego nie traktują lekko.
3. Serce na wierzchu. Okazują swoje emocje. Są wrażliwi i uczuciowi. Wkładają serce we wszystko, co robią.
4. Bez cugli. Są niepohamowani, spontaniczni, kochają dobrą zabawę i nie boją się ryzyka.
5. Aktywność. Energia to cecha charakterystyczna typu Zmiennego. Tacy ludzie są żywotni, twórczy, wiecznie zajęci, pełni inicjatywy i potrafią pociągnąć za sobą innych.
6. Otwarty umysł. Są ciekawi świata i mają bogatą wyobraźnię. Lubią próbować nowych ról, wchodzić w odmienne kultury i systemy wartości, podążać nowymi ścieżkami.
7. Inna świadomość. Mają dar dystansowania się od rzeczywistości, kiedy staje się zbyt twarda i bolesna.

  TYP POWAŻNY (REALISTA)

7 cech charakterystycznych Realisty:

1. Powaga. Ludzie z poważnym typem osobowości zawsze zachowują trzeźwość umysłu. Nie są skłonni do ekspresji uczuciowej.
2. Bezpretensjonalność. Realistycznie oceniają swoje możliwości i są świadomi swoich ograniczeń. Obca jest im próżność i pycha.
3. Poczucie odpowiedzialności. Są gotowi odpowiadać za swoje postępowanie. Nie tuszują swoich błędów, by uciec od ich konsekwencji.
4. Rozwaga. Zwykli wszystko rozważać, analizować i oceniać. Zanim coś uczynią, zawsze porównują wszystkie za i przeciw.
5. Brak złudzeń. Krytycznie patrzą na bliźnich. Oceniają innych równie bezwględnie jak samych siebie.
6. Żadnych niespodzianek. Przewidują możliwe trudności, kiedy więc dochodzi do najgorszego, są przygotowani.
7. Wrażliwość sumienia. Ogromnie cierpią, kiedy uświadomią sobie, że zachowali się bezmyślnie lub nietaktownie.

TYP OFIARNY (ALTRUISTA)

7 cech typu ofiarnego:

1. Wspaniałomyślność. Jeżeli jesteś w potrzebie osoba ofiarna odda Ci ostatnią koszulę. Nie będzie czekać, aż poprosisz.
2. W służbie bliźniego. Dyrektywą naczelną altruistów jest: być użytecznym. Z szacunku dla innych rezygnują z własnej ambicji i współzawodnictwa. Zadowala ich pozycja druga, a nawet ostatnia.
3. Uważność. Ludzie Ofiarni odnoszą się do innych z wielkimi względami. Są uczciwi i godni zaufania.
4. Tolerancja. Są nieskorzy do osądzania i pobłażliwości wobec cudzych słabości. Nigdy nie czynią nikomu wyrzutów. Pozostaną Ci wierni na dobre i na złe.
5. Pokora. Obce im są zarozumiałość i duma, nie lubią robić wokół siebie hałasu. Nie pragną być ośrodkiem uwagi i źle się czują w świetle reflektorów.
6. Wytrzymałość. Potrafią wytrwale znosić cierpienie. Wolą sami dźwignąć swój krzyż. Mają wiele cierpliwości i odporność na niewygody.
7. Prostoduszność. Są naiwni i niewinni. Nie zdają sobie sprawy z wielkiego wpływu, jaki często wywierają na innych. Nie podejrzewają nigdy skrytych lub pokrętnych intencji u ludzi, którym tak wiele dają.

  
 TYP SUMIENNY (PERFEKCJONISTA)

Oto 8 jego charakterystycznych cech:

1. Ciężka praca. Osoba sumienna jest oddana pracy, pracuje niezwykle ciężko i jest zdolna do intensywnego, celowego wysiłku.
2. To co należy. Być perfekcjonistą znaczy być człowiekiem sumienia, silnych zasad i zdecydowanych ocen moralnych, który nie rzuca słów na wiatr w żadnej sprawie. Osoba Sumienna zawsze robi to, co należy.
3. Tak jak trzeba. Wszystko musi być zrobione "tak jak trzeba" i osoba Sumienna zawsze dokładnie wie, co to znaczy - czy chodzi o zachowanie równowagi finansowej, realizacji planów kierowania, czy też ułożenia brudnych naczyń w zmywarce.
4. Perfekcjonizm. Osoba Sumienna lubi, kiedy każde zadanie i projekt są zapięte na ostatni guzik, wolne od najmniejszych nawet niedociągnięć.
5. Upór. Perfekcjoniści trzymają się swoich przekonań i poglądów. Sprzeciw najczęściej tylko wzmacnia ich upór i determinację.
6. Porządek i umiłowanie szczegółu. Ludzie sumienni lubią, kiedy wokół nich panuje porządek i schludność. Są dobrymi organizatorami, wyżywają się w sporządzaniu list i katalogów. Nie ma dla nich sprawy zbyt drobnej, by się nią zajmować.
7. Ostrożność. Perfekcjoniści są oszczędni, uważni i ostrożni we wszystkich dziedzinach życia, niezdolni do beztroskiej utraty samokontroli, nie oddają się dzikim ekscesom.
8. Przywiązanie do rzeczy. Osoba sumienna często jest chomikiem, gromadzi różne przedmioty, jest niezdolna do wyrzucenia rzeczy, która była kiedyś przydatna lub mogłaby przydać się w przyszłości.

  TYP SAMOTNICZY (PUSTELNIK)

Oto 6 cech typu SAMOTNICZEGO:

1. Na uboczu. Ludzie z Samotniczym typem osobowości mają niewielkie potrzeby towarzyskie i najlepiej czują się w samotności.
2. Niezależność. Są samowystarczalni i nie mają związków z innymi, by cieszyć się swymi przeżyciami i dawać sobie radę w życiu.
3. Zimna krew. Są zrównoważeni, spokojni, beznamiętni, niewzruszeni, wolni od sentymentów.
4. Stoicyzm. Wydają się równie obojętni na ból i na przyjemność.
5. Powściągliwość seksualna. Nie rządzą nimi namiętności erotyczne. Choć umieją cieszyć się seksem, nie cierpią z powodu jego braku.
6. Realizm. Nie działają na nich ani pochwały, ani krytyka. Potrafią samodzielnie oceniać swe postępowanie. 

 TYP AWANTURNICZY (POSZUKIWACZ PRZYGÓD)
 
Oto 8 cech kluczowych dla rozpoznania typu Awanturniczego:

1. Nonkonformizm. Poszukiwacze Przygód żyją w zgodzie ze swym wewnętrznym kodeksem wartości. Inni ludzie i normy społeczne nie mają na nich większego wpływu.
2. Podejmowanie rękawicy. Do odważnych świat należy. Awanturnicy uwielbiają smak ryzyka i bez namysłu angażują się w niebezpieczne przedsięwzięcia.
3. Niezależność. Nie martwią się za bardzo o innych, uważają bowiem, że każda istota ludzka powinna sama odpowiadać za siebie.
4. Dar przekonywania. Awanturnicy to krasomówcy, mistrzowie w subtelnej sztuce zdobywania przyjaciół i wywierania wpływu.
5. Niespokojny duch. Kochają ruch. Nie usiedzą na miejscu, coś ich pędzi w świat, do nowych odkryć, wciąż dalej i dalej. Nie dbają o posadę, radzą sobie dzięki swym talentom, pomysłowości i bystrości.
6. Mały dzikus. W dzieciństwie i w okresie dojrzewania zdradzają skłonność do psot i chuligańskich wyskoków.
7. Człowiek z żelaza. Są odważni, twardzi i wytrzymali fizycznie. Stawią czoła każdemu, kto ośmieli się z nimi zderzyć.
8. Niczego nie żałować. Awanturnicy żyją w teraźniejszości. Nie doznają poczucia winy z powodu tego, co było, ani lęku przed przyszłością. Życia doświadcza się tu i teraz. 

Do którego typu Ci najbliżej?


Źródła:
Twój psychologiczny autoportret. Dlaczego czujesz, kochasz, myślisz, postępujesz właśnie tak., John M. Oldham, Lois. B. Morris
DSM-IV - Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th edition, Washington, American Psychiatric Association 1994.

Obraz: Typ