Zmiana perspektywy
Wyobraź sobie, że jesteś przybyszem z odległej od Ziemi o milion lat świetlnych planety. Nie znasz zasad, które na Ziemi obowiązują. Nic nie wiesz o jej mieszkańcach. Osobą, która wita Cię na błękitnej planecie jesteś ziemski Ty. Spędzacie ze sobą dwa tygodnie. Ty jako przybysz przyglądasz się ziemskiemu Tobie, temu jak żyjesz, jakie relacje tworzysz, jak się zachowujesz, co jesz, z kim się spotykasz.
Zacznijmy od obserwacji Ciebie. Kogo widzisz? Jak oceniasz osobę, której się przyglądasz (czyli ziemskiego Ciebie)? Które cechy tej osoby uważasz za dobre? Co w tej osobie jest świadectwem tego, że ludzkość warto lepiej poznać? Jakie cechy ziemskiego Ciebie nie podobają Ci się? Których zachowań nie polubiłeś? W ogóle polubiłeś Ciebie? Jakie uczucia żywisz do tej osoby?
Przyjrzyj się teraz relacjom, jakie tworzy ziemski Ty. Które z tych relacji uważasz za dobre, które Ci się podobają? Które z osób z Twojego otoczenia polubiłeś? Kogo trudno jest Ci polubić i dlaczego? Które relacje są dobre i zdrowe dla ziemskiego Ciebie? Które relacje wzmacniają obserwowanego przez Ciebie towarzysza? Które go osłabiają? Kto wspiera go w rozwoju? Kto ściąga go w dół?
Przyjrzyj się teraz Twojej rodzinie. Polubiłeś ich? Są fajnymi ludźmi, z którymi kosmita chciałby się zaprzyjaźnić?
Jak oceniasz środowisko, w którym żyje ziemski Ty? Podoba Ci się ono? Co jest w nim dobre, a co byś zmienił? Co lepiej służyło by Twojemu ziemskiemu kompanowi?
Spójrz teraz na zawód, jaki wykonuje ziemski Ty? Jest to najbardziej odpowiednie zadanie dla niego? Jak się czuje wykonując tę pracę?
Obserwowałeś ziemskiego Ciebie wnikliwie towarzysząc mu przez dwa tygodnie w każdym momencie. Przyszedł teraz czas na przekazanie mu wskazówek i rad. Co to będzie? Co najważniejszego powiesz swojemu ziemskiemu kompanowi? Co z rzeczy, które zaobserwowałeś jest najbardziej istotne? Co może odmienić życie ziemskiego Ciebie na lepsze?
Zmiana pozycji percepcyjnych
Przed chwilą zmieniłeś perspektywę. Zmiana perspektywy (inaczej pozycji percepcyjnych), jest narzędziem często wykorzystywanym w coachingu. Nasz pogląd na daną kwestię, jest tylko jednym i to dość fragmentarycznym punktem widzenia. Nie stanowi on pełnego opisu sytuacji. Postawienie się w roli innych osób, obserwatorów, pozwala spojrzeć na sprawy zupełnie inaczej i dostrzec rzeczy, których wcześniej nie widzieliśmy. Tego typu ćwiczenia pomagają nam wyjść z utartych wzorców i schematów myślowych. Często odkrywają niewygodną dla nas prawdę.
Rola zmysłów
By wzmocnić doświadczenie zmiany perspektywy, należy przez chwilę wyobrazić sobie postać lub rzecz, w którą się wcielamy. Odpowiadamy sobie na pytania, jak teraz wyglądamy, jakie uczucia nam towarzyszą, co nas otacza. Pobądźmy przez chwilę w tej nowej pozycji, poczujmy ją wszystkimi zmysłami i wtedy rozpocznijmy obserwację.
Napisałam o tym, że możemy wcielić się w rzecz. I faktycznie tak jest. Pomocne może być nawet wyobrażenie sobie, że jest się książką, która obserwuje nas z półki w naszym pokoju. Innym pomysłem może być wyobrażenie sobie tego, że jesteśmy muchą siedzącą na naszej ścianie. Pytanie, które można sobie zadać to: Gdybyś był muchą siedzącą na ścianie Twojego pokoju, co ona by powiedziała o Twojej sytuacji?
Zabawa w przestrzeni
Innym sposobem na wzmocnienie ćwiczeń polegających na zmianie pozycji percepcyjnych jest wykorzystanie przestrzeni.
W jednej z wersji pracy z perspektywą wcielamy się w 4 pozycje. Pierwsza pozycja to pozycja Ja (moja własna perspektywa). Druga pozycja do pozycja Ty (pozycja innej osoby). Trzecia pozycja to pozycja Niezależnego Obserwatora (np. wspomnianej wcześniej muchy na ścianie). Czwarta pozycja to pozycja Systemu (np. organizacji, społeczeństwa, rodziny).
Pracują z tym ćwiczeniem w przestrzeni na podłodze rozkładamy 4 kartki. Każda jest podpisana nazwą danej pozycji. Mamy więc kartkę "Ja", "TY", "Niezależny obserwator" i "System". Najpierw na sytuację, którą się zajmujemy spoglądamy własnymi oczami stojąc wtedy na kartce "Ja". Następnie przechodzimy na kartkę "TY". Opisujemy wtedy problem, zagadnienie, nad którym pracujemy oczami osoby, która np. jest w tę sytuację zaangażowana. Kolejnym krokiem jest krok w kierunku kartki z napisem "Niezależny obserwator". Pytamy się wtedy siebie, co powiedziałby o danej sytuacji ktoś, kto widzi ją z boku (np. przybysz z odległej planety). Przechodzimy na kartkę z napisem "System" i opisujemy sprawę, którą się zajmujemy oczami systemu. Na sam koniec wracamy do kartki "Ja" i zbieramy najważniejsze dla siebie wnioski.
Zerwana klisza
Często mamy wrażenie, że jesteśmy w sytuacji, której nie da się rozwiązać. Byłam świadkiem wielu momentów, w których klienci coachingowi przechodząc przez takie doświadczenie odkrywali nowe możliwości, generowali pomysły, często widzieli swoje relacje zupełnie inaczej.
Zachęcam Cię do zerwania z kliszami, które tworzy Twój umysł. Spotkaj się na początek ze swoim kosmitą i podziel się swoimi wrażeniami.
Julitta Dębska
Posty
0 komentarze